
فرآيند توليد ورق گرم
عملياتهاي نَوَرد (به انگليسي: Rolling) در فلزكاري به فرايندي گفته مي شود كه در آن، ضخامت يك قطعه يا صفحه را كاهش ميدهند يا سطح مقطع ماده را از طريق نيروهاي فشاري اعمال شده توسط غلتكها تغيير ميدهند.
محصولات نورد گرم (Hot rolling) به علت تماس با اتمسفر هوا، سطحي غير براق دارند. به همين دليل، ورق گرم به ورق سياه نيز معروف است. نورد گرم، براي موفقيت، نياز به كنترل دماي مناسب دارد. مادهي اوليه بايد حرارت داده شود تا به يك دماي يكنواخت برسد.
ورقهاي نورد گرم در دماهاي بالا (معمولاً بالاتر از ۹۲۶ درجه سانتي گراد) بوسيله غلتكهاي خط نورد، توليد ميشوند. معمولا از روش نورد گرم براي فولادهايي استفاده ميشود كه نسبت به تغيير شكل به روش نورد سرد و تحت كشش و فشار، مقاوم هستند و فقط طي مراحل نورد گرم، بايد ذوب شوند و مجددا تغيير شكل يابند.
با رساندن دماي فولاد به بالاتر از دماي تبلور، ميتوان آن را بهراحتي شكل و فرم داد و به سايزهاي مختلف تبديل نمود. نكته حائز اهميت در دماي مورد نياز براي نورد گرم، اين است كه دما بايد بهصورت يكنواخت در سطح فولاد پخش گردد تا غلتكزدن و تغيير ضخامت آن نيز به صورت يكنواخت انجام پذيرد. در غير اين صورت، بخشهايي كه گرماي بيشتري ديده، نسبت به ديگر بخشها، زودتر نورد شده و شكل يكنواختي بدست نميآيد. عمدتاً نورد گرم، هنگامي كه دما به ۵۰ تا ۱۰۰ درجه سانتيگراد بيشتر از دماي تبلور برسد، متوقف ميشود. سعي ما در وبسايت سراج توس، بر اين است كه در ادامه اين مطلب شما را با با ورق گرم و انواع آن بيشتر آشنا كرده و به تمامي سوالهاي احتمالي شما در اين زمينه پاسخ داده شود.
مراحل توليد ورق گرم
طي فرآيند نورد گرم، حركت غلتكها روي فلز مذاب، طول آن را افزايش ميدهد و از ضخامت آن ميكاهد. اگر قرار باشد، ضخامت بسيار كمي به فلز داده شود، حركت غلتكها، فلز را به جلو نميراند بلكه بهصورت رفت و برگشتي روي فلز حركت ميكند تا از ضخامت آن كاسته شود ولي هزينههاي توايد به شدت افزايش پيدا ميكند. فولاد نورد شده در شرايط نورد گرم، نياز به تسطيح بيشتري دارد، مانند گذر از آبكاري، يا افزايش مراحل مسطحسازي، تا انتهاي خط نورد بهمنظور افزايش لايهگذاري(حجم)، در كويلهاي داراي ظرفيت محدود.
در مجموع، نوردگرم ممكن است نواقصي را برروي سطح بهجا بگذارد، مانند فلس يا گود رفتگيهايي كه نياز به سمبادهكشي و پرداختهاي نهايي دارند تا به سطح صاف و يكدستي تبديل شوند. از اين رو كيفيت فولاد نورد گرم، پايينتر از فولاد نورد سرد ميباشد. ورقهاي نورد گرم بهدليل تماس سطح آنها با اتمسفر هوا، سطحي غير براق پيدا ميكنند. بههمين علت در بازار به ورق سياه نيز معروف هستند. براي خريد آنلاين با بهترين قيمتهاي روز به وبسايت سراج توس مراجعه كنيد. پشتيبانان ما در سراج توس در هر زمان از شبانه روز، آماده پاسخگويي هستند.
ويژگيهاي ورق گرم
انواع محصولات فولادي از جمله ورقهاي گرم، خواص شيميايي و مكانيكي مخصوص به خود را دارند و از استانداردهاي خاصي تبعيت ميكنند. خواص مكانيكي ورق سياه در هنگام پروسه توليد بهينه ميگردد. در دماي بالاتر از ۹۳۰ درجه ي سانتيگراد كه عمل تبلور مجدد انجام ميگيرد، به دليل فشرده شدن فولاد تحت نورد، كريستالهاي در حال شكلگيري فولاد ابتدا خرد و سپس در هم قفل شده و گاهاً محتوي عناصر ناخالصي ميباشد كه به سطح ميرسند. طي اين فرآيند، مقاومت فولاد در برابر ضربه افزايش يافته، شكلپذيري آن نيز بهبود پيدا ميكند. ميتوان گفت كه از ديگر تاثيراتي كه فرآيند توليد ورق سياه در فولاد ايجاد ميكند، قابليت جوشكاري خوب و مقاومت به خستگي در برابر بارهاي متغيير ميباشد.
كاربرد ورق گرم
قابل ذكر است كه ورق سياه يا نورد گرم، كاربرد وسيعي در توليدات صنعتي متفاوت دارد. مهمترين كاربرد ورقهاي گرم در صنعت، مربوط به تامين مواد اوليه در بخش عظيمي از پروفيلها است. از طرفي، اين صفحات در توليد ماشينها و سازههاي بزرگ و همچنين در ساخت مخزنهاي ويژه كاربرد دارند و به همين علت، قيمت ورق سياه، كه به آن ورق گرم هم ميگويند، از علل موثر بر نرخ توليدات صنعتي است. كاربرد عمدهي ورقهاي گرم فولادي در سازههاي ساختماني، صنعتي(پروفيل)، لولههاي انتقال نفت و گاز، نورد دوباره و پوششدهي است و ورقهاي سرد نيز در صنعت خودرو و لوازم خانگي كاربرد دارند. هدف مهندسي نورد فلزات، تغيير شمش يا ورق، به شكل مورد نظر است. محصول نهايي نورد، ورق يا ميلگرد است و پس از اتمام تغيير شكل، محصول نهايي به وسيلهي دستگاههاي برشي خط مانند قيچي و اره، به طول مورد نظر برش داده شده و پس ازعمليات تكميلي و كنترل، بستهبندي شده و به انبار محصول، حمل ميشود. در توليد ورق از دو نوع فناوري مختلف استفاده ميشود كه نامهاي نورد سرد و نورد گرم به آنها اطلاق ميشود.
انواع ورق گرم
ورق سياه
ورقهاي فولادي سياه (نورد گرم) با نام انگليسي Hot Rolled Sheet شناخته ميشوند. نورد گرم، يكي از روشهاي توليد ورقهاي فلزي با ضخامت كم ميباشد و به ورق توليدي با اين روش در نهايت ورق نورد گرم يا اصطلاحا ورق سياه گفته ميشود.
علت استفاده از اصطلاح ورق سياه براي محصول توليدي با اين روش اين است كه به دليل ذوب اجزاي تشكيل دهندهي ورق، در دماي بالا رنگ محصول مات ميگردد. به همين دليل از اصطلاح ورق سياه براي نامگذاري استفاده گرديده است. با ما در وب سايت سراج توس همراه باشيد.
انواع ورق سياه
ورق سياه در دو نوع ورق معمولي ST52و ورق صنعتي ST37 در بازار به فروش ميرسد، از ورق ST37 بيشتر در مصارف ساختماني و ساخت سولهها استفاده ميشود اما از ورقهاي ST52 در مصارفي مانند سدسازي، پتروشيمي و ساخت مخزنها استفاده ميشود. ضخامت نمونههاي موجود دربازار در حدود ۶۰ ميليمتر است؛ اين ورقها قابل برش به قطعات كوچكتري هستند. به طور مثال، ورقي با ضخامت ۴ ميليمتر، ۱۰۰ سانتيمتر عرض و ۱۲۵ سانتيمتر طول دارد. براي آگاهي از كاربردهاي ورق سياه با ما همراه باشيد.
ورق اسيدشويي
بعد از انجام عمليات نورد گرم روي فولاد، سطح فولاد در معرض اكسيژن هوا قرارگرفته و تشكيل اكسيد آهن ميدهد. روشهاي زيادي براي حذف اكسيدهاي آهن استفاده شده است. روش ترجيحي در فولاد، اسيدشويي فولاد است. در اين روش، ورقههاي فولاد با اسيد، شستشو داده ميشوند. به فرايند اسيدشويي در انگليسي ” Pickling ” گفته ميشود.
اسيدشويي در اصل، برطرفكردن اكسيد، با غوطهوركردن ورقههاي فولادي در اسيد ميباشد. بعد از اسيدشويي، صفحات فولادي براي پاكسازي باقيماندهي ناخالصيهاي روي ورق اسيدشويي، با آب خالص شستشو داده ميشوند. براي اسيدشويي از محلول pickle liquor، استفاده ميشود كه معمولاً حاوي اسيد است و براي حذف ناخالصيهاي سطحي مورد استفاده قرار ميگيرد.
نحوه تشخيص ورق گرم از سرد
فرايند ساخت ورق گرم با ورق سرد متفاوت است. ورق گرم يك فرآيند وابسته به استخراج و ذوب فلزات است كه عمدتا با عنوان ورق يا صفحات فولادي توليد ميشود و بين مجموعهاي از رولها قرارميگيرد.
ورقهها بهسادگي تغيير شكل داده و يا بهصورت صفحات فولادي برش داده ميشوند. درجهي حرارت ورقهها بيش از ۱۰۰۰ درجهي فارنهايت ميباشد.
نورد سرد يكي از فرآيندهاي فلزي است كه در دماي نزديك به دماي معمولي اتاق قراردارد و آنرا با عبور غلتك تغيير ميدهند. ورق سرد، اغلب براي كاهش ضخامت ورق يا صفحات فولادي استفاده ميشود و مقاومت و سختي عملكرد فلز را افزايش ميدهد.
بهطوركلي، قيمت ورق سرد ميتواند دو برابر قيمت ورق گرم باشد، زيرا فرآيند كار با ورق سرد پيچيدهتر از ورق گرم است.
كاربرد ورق گرم و سرد
ورق گرم، هميشه براي توليد محصولات بزرگتر استفاده ميشود، زيرا محصولات بزرگ، بايد شكلهاي متمايزتري داشتهباشند. ورق گرم رول شده، بهعنوان مادهي اوليهي توليد ورق سرد رول شده و ورق روكشي بهكار ميرود.
محصولات كوچكتر بايد با دوامتر و انعطافپذيرتر باشند. براي همين، هميشه توسط فولاد سرد ساخته ميشوند. ورق سرد محصولي است كه از فولاد تهيه ميشود. اين ماده از فولاد داغ ساخته ميشود و بدون حرارتدهي، در دستگاه تراش از ضخامت آن كم ميشود.
از جمله كاربردهاي ورق سرد، ميتوان ازين موارد نام برد: قطعات خودرو، حمام، ساخت و ساز، لوازم خانگي، كالاهاي برقي، مبلمان و غيره.
مزايا و معايب ورق گرم در مقايسه با ورق سرد
ورق سرد ابعاد دقيقتري نسبت به ورق گرم دارد كه توسط فرآيند ورق گرم ايجاد ميشود. ورق سرد در حال حاضر از طريق فرايند سرد كردن بهوجود ميآيد كه در رسيدن به ابعاد نهايي آن كمك ميكند.
با اين حال، اشكال ورق سرد محدود است و به شكلهاي مدور، مربع، مسطح تغييرشكل مييابد. اگر ابعاد با عرض كم و سطح مقطع يكنواخت باشند، اشكال ديگر نيز ميتوانند در زمرهي ورق سرد بهشمار آيند.
در طول فرايند سردكردن، ورق گرم دوباره به شكلهاي مختلف در ميآيد، و به ايجاد محصول نهايي غيرقابل انعطاف، منجر ميشود. ورق گرم در مقايسه با ورق سرد، قابل انعطاف است و ميتوان آن را به اشكال مختلف درآورد.
وبسايت سراج توس مناسبترين قيمت ورق گرم را بهصورت لحظهاي به شما ارائه ميدهد.